İnternet Bağlantı Tipleri
Hayatımızın vazgeçilmezleri arasında yer alan internet, tarih içinde önemli aşamalardan geçti. İlk yıllarında telefon hattı üzerinden düşük hızlarla sunulan internet servisleri, aradan geçen zaman içinde çok büyük bir evrim geçirdi. Dilerseniz internet tiplerinin evrimine yakından bakalım.
Dial-up (Çevirmeli ağ)
Dial-up, yani Çevirmeli Ağ, en basit tabirle ifade edilecek olursa, internet servisinin en ilkel sunulma yöntemlerinden biriydi. Bilgisayardan telefona giden bir modem kablosu ve telefon hattına bağlı olarak çalışan bu servis, internete bağlanabilmek için ISP’nin yani internet servis sağlayıcısının sunduğu özel bir numarayı arıyordu. (Modemin çevirme sesi kulağınızda çınlıyor değil mi?)
Çevrilen numaradan gelen ses sinyalleri ise modem aracılığı ile veriye dönüşüyor ve bu sayede internet kullanılabiliyordu. Bu noktada ise internete bağlı olan telefon hattı sürekli olarak meşgul oluyordu. Faturalandırma ise kullanımla orantılıydı. 56 kbit/s internet hızları ve çok da pratik olmayan kullanım şeması ile yerini daha pratik ve performanslı modellere bırakması kaçınılmazdı.
ISDN
Entegre Dijital Ağ Servisleri olarak adlandırılan bu servis adının İngilizce karşılığı olan Integrated Services Digital Network idi. Bu ağ tipi, hali hazırdaki analog internet altyapısının dijital hali olarak nitelendirildi. Dial-up modelinde olduğu gibi telefon numarası üzerinden çalışabiliyor ancak, dijital hatlara da ulaşabilmesi önemli bir avantajı olmuştu.
Biraz daha özetleyecek olursak, ISDN servisi, ses, veri, resim ve görüntünün aynı anda aktarılabildiği dijital bir haberleşme ağıdır. Bu bağlantı tipinin sunduğu internet hızı ise 128 kbps seviyelerine kadar çıkmıştır.
DSL
İnternet bağlantı tiplerinde asıl gelişim DSL ile başladı denilebilir. Türkçe karşılığı Dijital Abone Hattı olan genişbant internet hizmeti için önemli bir adım olarak gündeme geldi. Evlere ve ofislere internet servisinin ulaşımı ise bakır kablolar üzerinden sağlanmıştır. DSL adı sabit kalmak üzere, ön kısma gelen harf kodlarıyla birlikte DSL bağlantı türleri de sınıflandırılmıştır. ADSL, ADSL2, VDSL ve VDSL2, en yaygın DSL bağlantı türleridir.
Bu tip internet ağlarıyla birlikte indirme ve yükleme hızları da belirli aşamada gelişti. Download ve upload detaylarında önemli gelişmeler karşımıza çıkarken, indirme hızları Mbps limitlerine yükseldi. Yükleme tarafında ise henüz Kbps limitleri devam ediyordu.
ADSL ve VDSL arasındaki öncelikli fark, “yüksek hız” olarak söylenebilir. VDSL internet servisi, Very High Bitrate Digital Subscriber Line olarak da tanımlanmaktadır. VDSL bağlantısının dezavantajlarının başında, uzun mesafelerde yaşadığı sinyal düşüşü bulunuyor. Santral ile servisin kullanıldığı ev veya ofis arasındaki mesafenin yakınlığı ve uzaklığı, VDSL servisinin hızını koruyabilmesi konusunda kilit detaylardan biriydi.
VDLS2 teknolojisi ise bu mesafenin hız kaybı yaşanmadan arttırılabilmesini sağladı. VDSL servisleri, günümüzde 100 Mbps seviyelerine kadar ulaşmıştır.
Kablo İnternet
Kablo internet servisi, son yıllarda kullanım oranı yükselen bir grafiğe sahip. Kablo TV şebekesi üzerinden verilen internet hizmetinde, bilgisayara bağlanan kablo modem ile herhangi bir internet sağlayıcısı veya telefon hattı olmadan kullanılabilmesi önemli bir avantaj.
Bağlantı için kullanılan fiber optik ve koaksiyel kablolar ise bakır kablolu kullanım şemasına göre mesafeye bağlı olarak yavaşlama ve kopma gibi sorunlara sebep olmuyor. Bu servisin en önemli detaylarından biri de simetrik internet servisidir. Bu sayede download ve upload hızları eşit olan tarifeler kullanılabiliyor. Ancak bu simetrik internet paketlerinin fiyatları ise dudak uçuklatan seviyelere çıkabiliyor.
Fiber İnternet
Fiber internet servisi, günümüzde kullanımda olan en performanslı internet tipidir. Bu bağlantı tipinde evlere kadar fiber kablolarla sunulan internet servisi kullanım mesafesinden bağımsız olarak yüksek hızlarda kayıpsız internet deneyimi sunabilmektedir. Fiber internet servisleri 1000 Mbps gibi olağan üstü hızlara kadar destek sunabiliyor.
Fiber internet servisinin yüksek hızlar sunması, parazitlerden etkilenmeden veri iletimi sağlayabilmesi, çevre şartlarından etkilenmeyişi önemli avantajları arasında yer alırken, yüksek maliyeti ve bakım onarım zorluğu fiber internetin dikkat çeken dezavantajlar arasında yer almaktadır.
Fiber internet servisinde iki tip hizmet sağlanıyor. Bunlar FTTH (fiber to the house) ve FTTB (fiber to the building) olarak isimlendiriliyor. FTTH, fiberin evlerin içine kadar sunulması anlamına gelirken, bu servisin çok yaygın bir kullanımda olmadığını belirtmek gerekiyor. Yaygın olarak kullanılan yöntem ise FTTB. Bu yöntemde ise fiber hattı binaya kadar gelip sonrasında bakır kablo ve Ethernet yoluyla evlere taşınmaktadır. Türk Telekom, VDSL servisleri ile bakır kabloyu kullanıyor. Turkcell Superonline ise binaya kadar çekilen fiber sonrasında Ethernet kullanarak, bu servisi evlere dağıtıyor.